Konieczność wypłacenia odprawy pieniężnej w związku z wypowiedzeniem pracownikowi umowy o pracę często kojarzy się przede wszystkim ze zwolnieniami grupowymi. Tymczasem, przepisy przewidują przyznanie odprawy także w przypadku zwolnień indywidualnych. Co ma w tym przypadku znaczenie?
Warunki dotyczące nabycia prawa do odprawy pieniężnej w związku z wypowiedzeniem przez pracodawcę umowy o pracę reguluje ustawa z 13 marca o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Do stosowania tych przepisów są zobligowani jedynie ci pracodawcy, którzy zatrudniają co najmniej 20 pracowników.
Kiedy mamy do czynienia ze zwolnieniem grupowym
Zgodnie z art. 1 ustawy, ze zwolnieniem grupowym mamy do czynienia, gdy w okresie 30 dni pracodawca wypowie (na mocy wypowiedzenia umowy o pracę) lub rozwiąże (na mocy porozumienia stron) umowę o pracę:
1) 10 pracownikom, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników,
2) 10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100, jednakże mniej niż 300 pracowników,
3) 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników
Pracodawca musi pamiętać, że pracownikowi, w związku z rozwiązaniem stosunku pracy w ramach grupowego zwolnienia, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości:
1) jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata;
2) dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat;
3) trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat.
Odprawa pieniężna nie może przekraczać kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy. Pracodawca, ustalając kwotę odprawy, stosuje zasady obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy.
Odprawa a zwolnienie indywidualne
Zakończenie stosunku pracy w ramach zwolnienia grupowego nie jest jedynym przypadkiem, kiedy pracownikowi należna jest odprawa. Może ją otrzymać pracownik w ramach zwolnienia indywidualnego.
Istnieją jednak dwa warunki. Pierwszy to, podobnie jak w przypadku zwolnień grupowych, pracodawca musi zatrudniać co najmniej 20 pracowników. Drugi, to przyczyna wypowiedzenia. Odprawę otrzyma tylko ten pracownik, któremu zostało wręczone wypowiedzenie z przyczyn niezależnych od pracownika. Przykładowo, może to być likwidacja stanowiska pracy lub reorganizacja zakładu pracy.
